سبک معماری بروتالیسم بر مبنای تحولات معماری در دهه 1950 میلادی شکل گرفت و در دهه 1960 به عنوان سبک معماری پر طرفداری شناخته شد. این سبک معماری برگرفته از جریان‌های نوآورانه و تجربی بود که با بکارگیری از بتن مسلح به صورت اکسپوز و شکل‌های غیرمعمول، پایه گذار این سبک جدیدی شد.

نام “بروتالیسم” از کلمه لاتین “brutus” گرفته شده که با بازی با کلمه فرانسوی “béton brut” به معنای “بتن خام” یا “بتن آشکار”، نمایانگر این است که ساختمان‌های بروتالیستی به طور آشکار ساختار و مواد ساخته شده خود که اکثراً بتن هست را نشان می‌دهند.

این سبک به عنوان پاسخی به تحولات اجتماعی، فرهنگی و فنی دوران مدرن ظهور یافت است. پس از جنگ جهانی دوم، جامعه با تحولات عمده‌ای مواجه شد و به دنبال بازسازی شهرها و شروع مجدد ساخت و ساز پس از جنگ بود. بتن مسلح، که قبلاً در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شد، در دوران پساجنگ به عنوان نمادی از قدرت و پیشرفت به معماران الهام بخشید.

ساختمان‌های بروتالیستی به طراحی‌های خام، ساده و اکسپوز معروف بودند. این ساختمان‌ها با استفاده از بتن مسلح اکسپوز و نمای بیرونی خشن، تمرکز خود را بر روی ساختار و جریان مواد به نمایش می‌گذاشتند. از جمله معماران بروتالیستی برجسته، پیتر آنتونی و آلدوس هوکسلی است که آثاری مانند “Centre Pompidou” در پاریس و “Trellick Tower” در لندن را طراحی کردند.

در دهه 1960، بروتالیسم در سراسر اروپا، اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده (و در سراسر جهان به کشورهایی مانند اسرائیل، ژاپن و برزیل) گسترش یافت. معماری بروتالیستی برای ساختمان‌های سازمانی مانند One Police Plaza (1973) و تالار شهر بوستون (1968) و همچنین کتابخانه‌های دانشگاه، پارکینگ‌ها، کلیساها، مراکز خرید، بلوک‌های مسکونی بلندمرتبه اجتماعی مانند Orgues de Flandre در پاریس و مجموعه‌های فرهنگی مانند گالری هیوارد (1968) و تئاتر ملی (1976) در کرانه جنوبی لندن بکار گرفته شد.

در دهه 1980، بروتالیسم به خاطر ظهور سبک‌های معماری جدید و نقدهایی که به آن وارد شد از جمله جلوه سرد و خشک و نامناسب بودن آن برای انسان، دچار افول شد. اما امروزه، بروتالیسم به عنوان یک زمینه از جنبه‌های تاریخی و هنری مورد توجه قرار می‌گیرد.

بروتالیسم تلاش می‌کند تا مفهوم قدرت، جسارت و وجود برجسته را از طریق استفاده از فرم‌های بلند، سرپوشیده نشده و شکل‌های خام در ساختمان‌ها و نماها به نمایش بگذارد. همچنین، استفاده از اشکال هندسی پیچیده، زوایای تند و ارتفاعات بلند نیز جزء ویژگی‌های این سبک معماری است.

بروتالیسم نیز تأثیراتی از جریان‌های هنری مدرن و پست‌مدرن دریافت کرده است. آثار بروتالیستی ممکن است احساس قدرت، جسارت و استقلال را به مخاطب القا کند و در برخی موارد ابعاد سیاسی و اجتماعی نیز دارد. این سبک معماری در طراحی ساختمان‌های مسکونی، تجاری، فرهنگی و اداری استفاده می‌شود و همچنین در ساختمان‌های نمادین و عمومی مورد توجه قرار می‌گیرد.

سبک معماری مدرن بروتالیسم به طور گسترده از مواد ساختمانی متنوعی استفاده می‌کند. این مواد به طراحان و معماران امکان می‌دهد تا ساختمان‌هایی با فرم‌ها و ساختارهای جدید ایجاد کنند. در زیر به برخی از مواد و مصالح اصلی مورد استفاده در سبک بروتالیسم اشاره می‌کنم:

1. بتن مسلح: بتن مسلح یکی از مواد اصلی در ساختمان‌های بروتالیستی است. در این سبک، بتن مسلح به صورت اکسپوز و بدون پوشش نمایش داده می‌شود. نمای اکسپوز بتن مسلح در ساختمان‌های بروتالیستی احساس قدرت و عظمت را به مخاطب منتقل می‌کند.

ساختمان Geisel Library در کالیفرنیا، آمریکا، که توسط William Pereira طراحی شده است، از بتن مسلح اکسپوز و شیشه به عنوان مواد اصلی ساختمان استفاده می‌کند.

2.آجر سفالی: آجر سفالی در برخی ساختمان‌های بروتالیستی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آجر سفالی به تأثیر زیبایی و دوام ساختمان‌ها کمک می‌کند و تنوع رنگی و بافتی را به ساختمان می‌بخشد.

کلیسا St. Columba  که در بمباران‌های جنگ جهانی دوم تخریب شده بود توسط معمار سوئدی Peter Zumthor بازسازی شد،  که از آجر سفال به عنوان ماده اصلی ساختمان استفاده کرده است.

3.فلزات: فلزات به عنوان یک ماده ساختمانی مقاوم و انعطاف‌پذیر، به طراحان امکان می‌دهد تا ساختمان‌هایی با شکل‌ و ساختار پر ابهت ایجاد کنند.
ساختمان Centre Pompidou در پاریس، فرانسه، که توسط معماران رنزو پیانو و ریچارد راجرز طراحی شده است، از فلز به عنوان ماده اصلی ساختمان استفاده می‌کند.

4.شیشه: شیشه به عنوان یک ماده ساختمانی شفاف، نورپذیری و ایجاد ارتباط بین داخل و بیرون ساختمان را تسهیل می‌کند.
ساختمان Beinecke Rare Book & Manuscript Library در دانشگاه ییل، ایالات متحده، که توسط معمار Gordon Bunshaft از استودیوی معماری Skidmore, Owings & Merrill طراحی شده است، از شیشه به عنوان ماده اصلی برای نمای خارجی استفاده کرده است.

5.چوب: چوب به عنوان یک ماده ساختمانی گرم و طبیعی، زیبایی و گرما را به ساختمان می‌بخشد.
ساختمان Jonas Salk Research Institute در La Jolla ، آمریکا، که توسط معمار Louis Kahn طراحی شده است، از چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی استفاده کرده است.

در سال های اخیر محبوبیت سبک بروتالیسم در چرخه مد معماری رو به رشد است و محبوبت چشمگیری در شبکه های اجتماعی دارد، با وجود نمای خشن و بی روح هشتگ Brutalism# بیش از 1.2 میلیون بازدید در اینستاگرام داشته است.

معماران با تلفیق این سبک مدرن معماری با سبک های نوین در حال خلق آثار قدرتمند جدیدی هستند.

 

گردآوری : گروه مهندسی عمارت